Sulfiet in wijn uitgelegd, 9 weetjes die je als wijnliefhebber moet kennen

Inleiding
Sulfiet. Het is zo’n enorm beladen onderwerp geworden in de wijnwereld. Iedereen lijkt er een mening over te hebben, de één nog extremer dan de ander. Toch lijkt het voor velen een klassiek gevalletje van ‘niet weten waar de klepel hangt’. Tijd om de belangrijkste feiten eens overzichtelijk op een rijtje te zetten.

1. Wist je dat… sulfiet de wijn beschermt?

Sulfiet (SO₂), ofwel zwavel, is een antioxidant. Het ligt in een ‘vrije’ vorm als een soort beschermlaag op de wijn. Wanneer het in aanraking komt met lucht, bindt het zich aan het zuurstofmolecuul. Deze gebonden vorm blijft in de wijn, maar is onschadelijk. Geen oxidatie dus. Daarnaast beschermt sulfiet tegen allerlei soorten microben die de wijn kunnen bederven. Een klein scheutje betekent dus: minder risico op bederf, oxidatie en verkleurde wijn!

2. Wist je dat… sulfiet al sinds de Romeinse tijd wordt gebruikt?

Al vroeg ontdekte men dat wijn langer houdbaar bleef als het werd afgedekt met sulfiet. In die tijd gebruikte men zwavelkaarsen in de vaten, de rook doodde micro-organismen. Tegenwoordig voegt men sulfiet toe in vloeibare, gas- of poedervorm.

3. Wist je dat… sulfiet in elke wijn zit?

Sommige wijnmakers claimen dat hun wijn ‘sulfietvrij’ is. Dat is simpelweg niet waar. Sulfiet is een natuurlijk bijproduct van de alcoholische vergisting en zit altijd in kleine hoeveelheden in wijn. Een eerlijkere term is: geen toegevoegde sulfieten. In de natuurwijnwereld is dit een populaire claim. Vanaf 10 mg/l (vrij + gebonden sulfiet, volgens EU-regelgeving) is de vermelding “bevat sulfieten” verplicht op het etiket.

4. Wist je dat… sulfiet ook in ander voedsel zit?

Denk aan gedroogd fruit, azijn, soep in blik of kant-en-klare aardappelpuree. Wijn is dus zeker niet het enige product met sulfiet.

5. Wist je dat… sommige mensen allergisch zijn voor sulfiet?

Het komt niet vaak voor, maar sommige mensen zijn gevoelig of zelfs allergisch voor sulfiet. Symptomen kunnen zijn: ademhalingsproblemen, huidreacties of hoofdpijn. Al zullen de meeste mensen eerder hoofdpijn krijgen van een glaasje te veel, dan van sulfiet zelf.

6. Wist je dat… sulfiet de aroma’s van wijn kan beïnvloeden?

Hoewel sulfiet beschermt, kan een te royale dosis nadelige effecten hebben. Het kan de gistactiviteit vertragen en het rijpingsproces verstoren. In extreme gevallen ‘sluit’ het de wijn af, wat zich kan uiten in reductie: onaangename geuren van rotte groenten of lucifers.

7. Wist je dat… sulfiet invloed heeft op de wijnstijl?

Sulfiet kan ook worden gebruikt om de vergisting te stoppen, bijvoorbeeld als een wijnmaker restzoet wil behouden. Het blokkeert ook melkzuurbacteriën, waardoor de frisse appelzuren niet worden omgezet in zachtere melkzuren. Zo behoud je een frissere wijnstijl.

8. Wist je dat… rode wijn vaak minder sulfiet bevat?

Rode wijn heeft van nature bescherming door tannines, net als sulfiet werken die als antioxidanten. Hoe meer tannine, hoe minder toegevoegde sulfiet nodig is. Sommige wijnmakers voegen zelfs puur tanninepoeder toe als alternatief.

9. Wist je dat… wijn zonder toegevoegd sulfiet topkwaliteit kan zijn?

De meeste wijnmakers kiezen voor veiligheid en voegen sulfiet toe. Maar het kan ook zonder! Voorwaarde: perfect gezond fruit, smetteloze kelder en optimale omstandigheden. Niet elk jaar is geschikt, maar als het lukt proef je een puur en expressief resultaat.

Sulfiet of geen sulfiet, dit zijn onze aanraders

Wijnen met een scheutje sulfiet:

• Stefan Winter Rheinhessen Riesling Trocken 2023
• Château de Pitray Bordeaux Les Prairies 2020

Zo min mogelijk toegevoegd sulfiet:

• Château Mourgues du Grès Terre d’Argence Blanc 2022
• Domaine de l’Arjolle Brut de Cuve Merlot-Marselan 2023